عدم حضور اهالی رسانه و منتقدین در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر، امکان انتخابهای نامعقول و مغرضانه هیئت داوران را فراهم میکند و دست فیلمهای ضد ملی و فمینیستی را برای دستیابی به سیمرغ مهمترین جشنواره سینمایی جمهوری اسلامی بازتر خواهد گذاشت.
طبق اعلام سید محمد مهدی طباطبایینژاد دبیر سی و نهمین جشنواره ملی فیلم فجر، در بخش فیلمهای سینمایی حدود 80 فیلم به جشنواره امسال ارسال شده است که از بین آنها 22 فیلم انتخاب شدند، این آمار یک سوم سال گذشته است.
وی با اشاره به این نکته که اولویت مخاطب در شرایط کرونایی سینما نیست، بیان کرد: ما هم توسط رسانه ملی تلاش نکردیم تا به مخاطب بگوییم با شرایط امن مواجهیم. اگر تبلیغ و اطلاعرسانی درستی میکردیم که در شرایط ایمنی به سینما میروید، به نتیجههای بهتری میرسیدیم. سینماگری هم که به زعم خود فیلم پرفروش ساخته حاضر نیست فیلمش را در چنین شرایطی اکران کند.
دبیر سی و نهمین جشنواره ملی فیلم فجر در ارتباط با پروتکلهای برگزاری جشنواره فجر گفت: تا الان قرار ما بر این است که جشنواره فیلم فجر به شکل محدود و کاملاً رعایت شده با حداکثر پروتکلهای بهداشتی برگزار شود. البته منظور از محدود این نیست که حجم جشنواره کوچک شود بلکه برپایی آن را با همان رعایت پروتکلها و 50 درصد ظرفیت سالنها مدنظر داریم.
طباطبایینژاد در نشست خبری سی و نهمین جشنواره فیلم فجر اظهار داشت: با شیوع کرونا جشنوارهها در دنیا شیوههای مختلفی را برگزیدند. برخی جشنوارهها آنلاین برگزار شدند، جشنواره فیلم کودک در ایران به شیوه آنلاین و فیزیکی برگزار شد. انتخاب شیوه برگزاری جشنواره فیلم فجر دشوار بود.
وی افزود: سادهترین تصمیم تعطیلی این رویداد بود اما نمیدانستیم که آیا این بهترین تصمیم است؟! جمعبندیهای متعدد ما با اهالی سینما در شورای سیاستگذاری ما را به دو رویکرد رساند. در وهله اول برپایی جشنواره فقط برای داوران جشنواره است. یعنی جشنواره هیچ نمایشی نخواهد داشت و داوران در بخشهای مختلف فیلمها را خواهند دید. اگر در روزهای پیش رو وضعیت سلامت رو به بهبود برود، اولین گزینه این است که آثار کاندیدای هیات داوران از جمع فیلمهای رسیده در بخشهای گوناگون برای مخاطبان اولویت اول (اهالی سینما و رسانه) و در اولویت دوم برای مخاطبان به شیوه 50 درصدی به نمایش درآید.ان کرونا خواهد بود.
طباطبایینژاد با ترسیم سه گام برای اکران فیلمهای امسال گفت: جشنواره آثار یکسال تولید شده سینمای ایران را در اختیار داوران قرار میدهد و داوران 27 سیمرغ را در بخشهای مختلف به آثار اهدا خواهد کرد. جشنواره با حفظ اولویت سلامت سینماگران و مخاطبان برای هیات داوران برگزار میشود. گام دوم این است که اگر ما بر اساس پروتکلها، توانستیم فیلمها را برای سینماگران و رسانهها نمایش دهیم، آثار کاندیدا شده داوران را برای این طیف نمایش خواهیم داد. گام سوم این است که از 12 بهمن با رعایت پروتکلها فیلمها را برای مردم هم نمایش دهیم. اما در حال حاضر، در گام اول و نمایش فیلمها برای داوران قرار داریم.
وی در ادامه در رابطه با تعداد فیلمهای جشنواره امسال گفت: پیشبینی ما باتوجه به فیلمهای آماده نمایش و آثاری که پروانه ساخت دریافت کردهاند، تعداد فیلمها 40 تا 50 فیلم است.
آثاری که فیلمبرداری آنها به پایان رسیده و میتوانند در فهرست متقاضیان قرار بگیرند عبارت هستند از:
«ابلق» پنجمین فیلم نرگس آبیار با بازی هرام رادان، الناز شاکردوست، هوتن شکیبا و گلاره عباسی
«بدون همه چیز» به کارگردانی محسن قرایی با بازی پرویز پرستویی، هدیه تهرانی، هادی حجازیفر و باران کوثری
«شیشلیک» محمدحسین مهدویان با حضور رضا عطاران، ژاله صامتی و پژمان جمشیدی
«شب داخلی دیوار» وحید جلیلوند با نقشآفرینی نوید محمدزاده و امیرآقایی
«لحظهای و دیگر هیچ» کاوه قهرمان با بازی رعنا آزادی ور، مهدی پاکدل، سروش صحت و نازنین فراهانی
«روزی روزگاری آبادان» اولین تجربه فیلمسازی حمیدرضا آذرنگ با حضور فاطمه معتمدآریا و محسن تنابنده
«صحنهزنی» علیرضا صمدی افشار با نقشآفرینی مهتاب کرامتی، بهرام افشاری، پیام احمدینیا، لیندا کیانی
«سیاهباز» حمیدرضا همتی با بازی سام قریبیان، افسانه بایگان و شاهد احمدلو
«برای مرجان» به کارگردانی حمید زرگرنژاد با حضور پگاه آهنگرانی، جمشید هاشمپور، بهزاد جعفری و فریبا متخصص
«حکم تجدیدنظر» محمدامین کریمپور با بازی ژاله صامتی، همایون ارشادی و فرید سجادی حسینی
فیلم «قهرمان» اصغر فرهادی نیز در مرحله فیلمبرداری قرار دارد. این فیلم آنطور که طباطبایینژاد گفت بعید است به جشنواره امسال برسد. «آهو» نخستین فیلم هوشنگ گلمکانی منتقد قدیمی سینما با نقشآفرینی رضا کیانیان، علی مصفا و حامد کمیلی در کنار «منفی کرونا» منیژه حکمت، «یدو» مهدی جعفری، «خورشید آن ماه» اولین تجربه کارگردانی ستاره اسکندری، «بیرو» مرتضی علی عباسی، «جگر زلیخا» مرتضی آتش زمزم و «اتومبیل» حسینعلی میری رامشه نیز در جشنواره سی و نهم حضور دارند.
مهمترین دلیل پافشاری دبیر امسال به برگزاری جشنواره در موعد مقرر، کمک به رونق سینما است اما برگزاری جشنواره بدون حضور مردم و اهالی سینما علاوه بر اینکه هیچ کمکی به رونق سینما نمیکند، نگرانیهای زیادی را نیز به همراه داشته است.
دبیران جشنواره هر سال مهمترین دستاورد این رویداد را حضور مردم و بالا رفتن فرهنگ عمومی در بستر سینما میدانستند. این موضوع تا حدی اهمیت داشت که سال 98، دبیر وقت جشنواره فیلم فجر خطاب به سینماگران نوشت: هر ساله، میلیونها ایرانی در سراسر کشور و حتی خارج از مرزها، مشتاقانه و بیصبرانه، منتظر تماشای آثارتان هستند تا در سایه آن، کینه، نفرت و عصبیت را از وجودشان پالایش کنند. بیشک، احترام به استقبال این مردم که شما یکی از ستارگان زندگیشان هستید تالیف قلوب و نزدیکی دلها را به همراه خواهد داشت.
آنچه از صحبتهای دبیر جشنواره امسال برمیآید، قرار بر این است که این رویداد در مرحلهی نخست بدون حضور مردم، منتقدین و اهالی رسانه برگزار شود. اتفاقی که جشواره سی و نهم را در حد یک رویداد عادی پایین خواهد آورد.
از طرف دیگر، عدم حضور اهالی رسانه و منتقدین در جشنواره امکان انتخابهای نامعقول و مغرضانه هیئت داوران فراهم میکند. اتفاقی که باتوجه به حضور کمتر آثار سینمایی نسبت به سالهای گذشته، محتملتر خواهد شد.
این مسئله دست فیلمهای ضدملی و فمینیستی را برای دستیابی به سیمرغ بازتر خواهد گذاشت. آثاری که در بعضی از سالها به موجب فشارهای سینماگران شبه روشنفکر، سیمرغ دریافت کردهاند و امسال قابلیت مانور بیشتری خواهند داشت.
مشخص است که با از بین رفتن بازار نقد فیلم و بسته شدن درهای سینما به روی اهالی رسانه و منتقدین جشنواره امسال رنگ و بوی خاصی نداشته و به واسطه مشخص نبودن شرایط اکران عمومی، آورده اقتصادی خاصی را نیز به همراه نخواهد داشت.