توصيه مطلب

 

در این پیام، دفاع از عملکرد نظام جمهوری اسلامی ایران در دهه اول انقلاب و به ویژه اهمیت و نقش دفاع مقدس و دوران هشت ساله جنگ تحمیلی است در تاریخ انقلاب اسلامی، یکی از محورهای مهم است.

 

مرحوم منتظری در سال‌روز پیروزی انقلاب در دیدار با مردم گفته بود «ما در جنگ خیلی اشتباه کردیم و خیلی جاها لجبازی کردیم و شعارهایی دادیم که می‌دانستیم نمی‌توانیم آن را انجام دهیم، شعارهایی دادیم که دنیا را از خودمان ترساندیم...»

 

منتظری در این سخنرانی متاثر از واکنش قاطعانه امام خمینی(ره) در ارتباط با جریان مهدی هاشمی، هم ارزش‌های انقلاب اسلامی و هم دفاع مقدس را زیر سوال برده بود.

 

در سخنرانی مذکور، مرحوم منتظری با متهم کردن مسئولین جمهوری اسلامی و در راس آنها امام خمینی(ره) به لجبازی، زندانی کردن افراد بی‌گناه(اشاره به دستگیری و برخورد با معاندین و منافقین)، منزوی کردن افراد دلسوز(کسانی که مسیر خود را از انقلاب جدا کردند، مثل بازرگان و نهضت آزادی)، علناً جمهوری اسلامی و ارزش‌ها و دست آورد های انقلاب اسلامی را زیر سوال برد و خواسته یا ناخواسته برای جریانات معاند و ضد انقلاب، برای تبلیغ علیه نظام، خوراک تبلیغاتی فراهم کرد.

 

به گفته حجت‌الاسلام ری‌شهری که در آن مقطع مسئولیت وزارت اطلاعات را بر عهده داشت، «امام خمینی که تا آن زمان در برابر انتقادهای خصوصی آقای منتظری صبر و حوصله به خرج داده بود و موضع‌گیری های او را در جریان پرونده مهدی هاشمی و دفاع او را از منافقان و امثال آنها، ناشی از سادگی او می‌دانست، پس از این سخنرانی، که اساس نظام را از جایگاه قائم مقام رهبری زیر سوال می‌برد، موضع خود را در برابر آقای منتظری به کلی تغییر داد و چند روز پس از این سخنرانی، در تاریخ 1367/12/03 ضمن پیام مهمی به مراجع تقلید، روحانیون، مدرسین، طلاب و ائمه جمعه(منشور روحانیت) پاسخ تندی به آقای منتظری داد.»

 

امام خمینی در پیام خود خطاب به حوزه های علمیه، تحلیل و برداشت مرحوم منتظری از دفاع مقدس را نادرست ارزیابی کرده و از همین رو، به طور رسمی از خانواده های شهدا و ایثارگران عذر خواهی می‌کند.

 

این قسمت از پیام امام خمینی در منشور روحانیت به شرح ذیل است: « من در اینجا از مادران و پدران و خواهران و برادران و همسران و فرزندان شهدا و جانبازان به خاطر تحلیلهای غلط این روزها رسماً معذرت می‌خواهم و از خداوند می‌خواهم مرا در کنار شهدای جنگ تحمیلی بپذیرد. ما در جنگ برای یک لحظه هم نادم و پشیمان از عملکرد خود نیستیم. راستی مگر فراموش کرده‌ایم که ما برای ادای تکلیف جنگیده‌ایم و نتیجه فرع آن بوده است. ملت ما تا آن روز که احساس کرد که توان و تکلیف جنگ دارد به وظیفه خود عمل نمود. و خوشا به حال آنان که تا لحظه آخر هم تردید ننمودند، آن ساعتی هم که مصلحت بقای انقلاب را در قبول قطعنامه دید و گردن نهاد، باز به وظیفه خود عمل کرده است، آیا از اینکه به وظیفه خود عمل کرده است نگران باشد؟ نباید برای رضایت چند لیبرال خود فروخته در اظهار نظرها و ابراز عقیده‌ها به گونه‌ای غلط عمل کنیم که حزب الله عزیز احساس کند جمهوری اسلامی دارد از مواضع اصولی‌اش عدول می‌کند.»

 

 

امام خمینی در این قسمت از پیام خود اینطور ادامه می‌دهند: « من امروز بعد از ده سال از پیروزی انقلاب اسلامی همچون گذشته اعتراف می‌کنم که بعض تصمیمات اول انقلاب در سپردن پستها و امور مهمه کشور به گروهی که عقیده خالص و واقعی به اسلام ناب محمدی نداشته‌اند، اشتباهی بوده است که تلخی آثار آن به راحتی از میان نمی‌رود، گر چه در آن موقع هم من شخصاً مایل به روی کار آمدن آنان نبودم ولی با صلاحدید و تایید دوستان قبول نمودم و الآن هم سخت معتقدم که آنان به چیزی کمتر از انحراف انقلاب از تمامی اصولش و هر حرکت به سوی امریکای جهانخوار قناعت نمی‌کنند، در حالی که در کارهای دیگر نیز جز حرف و ادعا هنری ندارند...»

 

بنیان‌گذار انقلاب اسلامی در واکنش به اظهارات مرحوم منتظری که از کنار گذاشته شدن کسانی که از مسیر و آرمان‌های انقلاب اسلامی فاصله گرفته اند انتقاد می‌کند نیز برای طلاب می‌نویسند: « امروز هیچ تاسفی نمی‌خوریم که آنان در کنار ما نیستند چرا که از اول هم نبوده‌اند. انقلاب به هیچ گروهی بدهکاری ندارد و ما هنوز هم چوب اعتمادهای فراوان‌ خود را به گروهها و لیبرالها می‌خوریم، آغوش کشور و انقلاب همیشه برای پذیرفتن همه کسانی که قصد خدمت و آهنگ مراجعت داشته و دارند گشوده است ولی نه به قیمت طلبکاری آنان از همه اصول، که چرا مرگ بر امریکا گفتید! چرا جنگ کردید! چرا نسبت به منافقین و ضد انقلابیون حکم خدا را جاری می‌کنید؟ چرا شعار نه شرقی و نه غربی داده‌اید؟ چرا لانه جاسوسی را اشغال کرده‌ایم و صدها چرای دیگر. و نکته مهم در این رابطه اینکه نباید تحت تاثیر ترحمهای بیجا و بی‌مورد نسبت به دشمنان خدا و مخالفین و متخلفین نظام، به گونه‌ای تبلیغ کنیم که احکام خدا و حدود الهی زیر سئوال بروند. من بعض از این موارد را نه تنها به سود کشور نمی‌دانم که معتقدم دشمنان از آن بهره می‌برند، من به آنهایی که دستشان به رادیو- تلویزیون و مطبوعات می‌رسد و چه بسا حرف‌های دیگران را می‌زنند صریحاً اعلام می‌کنم: تا من هستم نخواهم گذاشت حکومت به دست لیبرالها بیفتد، تا من هستم نخواهم گذاشت منافقین اسلام این مردم بی‌پناه را از بین ببرند، تا من هستم از اصول نه شرقی و نه غربی عدول نخواهم کرد، تا من هستم دست ایادی امریکا و شوروی را در تمام زمینه‌ها کوتاه می‌کنم.»

 

به گفته حجت‌الاسلام ری‌شهری، صحبتهای مرحوم منتظری در 22 بهمن 67 که دستاورد ها و ارزش های انقلاب اسلامی را زیر سوال برده بود، بزرگترین اشتباه آقای منتظری» بود و همانطور که ذکر شد، پس از این سخنرانی است که امام خمینی به این جمع بندی می‌رسد که «مشکل آقای منتظری بیش از آن است که تاکنون تصور می‌کرده و در صورتی که او(منتظری) زمام رهبری جمهوری اسلامی را به دست گیرد، نهال نوپای انقلاب اسلامی خواهد خشکید و بدین جهت، رهبری او(منتظری) برای آینده جمهوری اسلامی خطرناک است.[1]

 

 

1- سنجه انصاف