بررسی چالشهای در راه نهمین قدرت فضایی دنیا؛
«پیام»درمدارقرارگرفت!باورتان نمیشودبه عصبانیت صهیونیستهانگاه کنید/ماجرای دزدیدن ماهواره ایران توسط اروپاییهابرای ممانعت ازپیشرفت ایران
رجانیوز , 26 دی 1397 ساعت 14:56
با قدرت گرفتن غرب گرایان و شروع مذاکرات برجام دانشمندان ایرانی حوزه هوافضا هم مانند دانشمندان هسته ای کشورمان از فعالیت منع شدند تا مبادا آمریکا و اروپا از پیشرفت های ایران ناراحت شوند! اما پرتاب ماهواره اخیر این «پیام» را در مدار قرار داد که دولت ایران می‌خواهد با اتکا به درون و فضا دادن به جوانان و دانشمندان کشور فعالیت های راهبردی خود در حوزه فضا را بار دیگر پیگیری کند.
پایگاه تحلیلی خبری هم اندیشی: ایران با خط قرمزهای دنیا بازی میکند و با وجود فشارهای فراوان بیگانگان وارد کریدور علمی دنبا میگردد. درحالیکه تعداد قدرت های فضایی دنیا با انگشتان دو دست نمیرسید و انحصار علمی در حوزه هوافضا در انحصار 8کشور بود، کری‌خوانی غرب و شرق علیه کشورمان هم اوج گرفت اما ایران توانست به جمع کشورهای فضایی رسید و قدرت خود را بر دشمنان تحمیل کند. این راه پر فراز ونشیب یکبار با فشارهای غربی ها و بار دیگر با وادادگی غرب زده ها در مسیر پر سنگلاخ قرار گرفت. از دزدیده شدن ماهواره ایران توسط اروپا تا تعلیق شدن قدرت فضایی توسط دولت روحانی. اما در همیشه روی پاشنه نمیچرخد.
ماهواره «پیام» امروز به فضا پرتاب شد. لحظاتی بعد از این خبر آذری جهرمی اعلام کرد: « بامداد با وزرایICT دولت های هشتم تا دوازدهم به پایگاه فضایی امام خمینی (ره) رفتیم. ماهواره‌بر با طی دو مرحله موفق، در مرحله سوم به سرعت کافی نرسید و "پیام" در مدار آرام نگرفت.»
یکی از مهم‌ترین ماموریت‌های ماهواره پیام امیرکبیر، تصویربرداری چند طیفی و تصویربرداری پانکروماتیک با قدرت تفکیک 40 متر از محدوده ایران بود.از کارکردهای مهم این ماهواره نیز می‌توان به بررسی پوشش گیاهی، بهبود پایش گردوغبار، حریق و اراضی کشاورزی اشاره کرد.
اما بعد از اعلام ارسال ناکام «پیام» بازهم صدای عصبانیت صهیونیست ها بلند شد. نتانیاهو حتی ناکام بودن پرتاب این ماهواره را هم دروغ ایران معرفی کرد و گفت: «آنها همواره دروغ می‌گویند. آنها دروغ می‌گویند وقتی می‌گویند که تلاش‌شان برای پرتاب ماهواره به فضا ناکام مانده است.»
نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی با ناراحتی این اقدام ایران اولین گام برای ساخت موشک‌های بالستیک قاره‌پیماست. وی همچنین اعلام کرد ایران با این کار در حال آزمایش شلیک موشک دوربرد هستند.
اما چرا صهیونیست ها با وجود ناکام ماندن ماهواره ایرانی اینقدر عصبانی هستند؟
آنچه در مساله فضایی شدن اهمیت دارد توانایی ساخت ماهواره و شاید مهمتر از آن توانایی ساخت «ماهواره‌بر» است. این تکنولوژی در اختیار تعداد معدودی از قدرت های جهانی همچون آمریکا و روسیه است که ایران با وارد شدن به این منطقه استراتژیک توانسته نهمین کشور مستقل فضایی دنیا شود.
دارندگان این تکنولوژی مهم تلاش های بسیاری کردند تا ایران نتواند به این مهم دست یابد. به عنوان مثال زمانی که ایران هنوز توانایی ساخت «ماهواره بر» نداشت طی قرار دادی باایتالیا، ماهواره «مصباح» را در اختیار آنها گذاشت اما آنها نه این ماهواره را به فضا پرتاب کردند و نه حاضر شدند ماهواره ایرانی را به خودمان برگردانند!
دانشمدان ایرانی بازهم دست به کار شدند و این محدودیت ها را دور زده و به تکنولوژی کاملا بومی دست زدند. در سال 87 ایران رسما با پرتاب ماهواره امید به جرگه قدرت های فضایی پیوست و عصبانیت دشمنان ایران را برانگیخت. ساخت ماهواره تحقیقاتی «امید» از ۱۵ اسفند ۱۳۸۴ آغاز گردید و طی ۲ سال آماده انجام تست‌های مشترک شد. ماهواره «امید» بامداد ۳ فوریه ۲۰۰۹ میلادی (۱۵ بهمن ۱۳۸۷) و در سی‌امین سالگرد پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ در مدار فضا قرار گرفت و در ۵ اردیبهشت ۱۳۸۸ با جو غلیظ مناطق غربی آمریکای جنوبی و اقیانوس آرام برخورد کرد و به کار ۸۲۲ روزه خود پس از انجام ماموریتش پایان داد.
با قدرت گرفتن غرب گرایان و شروع مذاکرات برجام دانشمندان ایرانی حوزه هوافضا هم مانند دانشمندان هسته ای کشورمان از فعالیت منع شدند تا مبادا آمریکا و اروپا از پیشرفت های ایران ناراحت شوند! اما پرتاب ماهواره اخیر این «پیام» را در مدار قرار داد که دولت ایران می‌خواهد با اتکا به درون و فضا دادن به جوانان و دانشمندان کشور فعالیت های راهبردی خود در حوزه فضا را بار دیگر پیگیری کند.
پس از 5سال تعلیق فعالیت های فضایی کشورمان حالا که هر نابینایی بدعهدی و دشمنی های آمریکا و اروپا را می بیند دولتمردان تصمیم گرفتند تا ماهواره هایی که سال‌ها مانع فعالیت شده بودند را دوباره راه اندازی کنند. عصبانیت صهیونیست ها نیز از این موضوع است که ایران دوباره وارد فعالیت در حوزه راهبردی فضا شده است. آنها به خوبی میدانند که فارغ از موفق یا ناموفق بودن ارسال یک ماهواره که در هر کشور دارنده این سلاح، طبیعی به نظر می رسد، ورود ایران به این پیشرفت یک پیام مهم را به دنیا مخابره میکند: ایران با وجود تحریم ها و دشمنی قدرت های جهانی به حساس ترین حوزه های علمی وارد شده است این درحالی است که همپیمانان آمریکا در منطقه نه تنها نتوانسته بحران استقلال و عدم مشروعیت خود برای ملت شان را حل کنند که در مسائل علمی و راهبردی قابل رقابت با ایران نیستند. امروز ایران قدرت اول منطقه در این مساله و بسیاری از موضوعات استراتژیک است.
ماجرای دزدیدن ماهواره ایرانی توسط اروپایی ها
قبلا در گزارشی (
اینجا) به این گستاخی و دشمنی اروپا اشاره شده. اما به طور خلاصه ماجرا از آنجا شروع شد که ایران برای رسیدن به این تکنولوژی دست به اقدام زد اما کشورهای دیگر مانند هر مساله دیگری که با علم و فناوری در ارتباط است حاضر به همکاری با ایران نشدند. دانشمندان ایرانی پس از سال ها تلاش توانستند ماهواره های تحقیقاتی بسازند اما برای پرتاب آن نیاز به «پرتاب گر» داشتند. ماهواره «سینا» آمده شده بود اما هیچ کشوری حاضر به پرتاب آن نبود. گفته می شود که روسیه این ماهواره را از ایران گرفته و پرتاب کرده است اما اطلاع دقیقی از آن وجود ندارد. ماهواره «مصباح» نیز از این قاعده مستثنی نبود کشوری حاضر به همکاری با ایران نبود تا اینکه ایتالیا اعلام آمادگی کرد تا آن را پرتاب کند بنابراین این ماهواره به اروپا فرستاده شد. «مصباح» سرنوشت تلخی داشت. این ماهواره نه هیچ گاه به فضا پرتاب شد و نه ایتالیا حاضر میشد که آن را به دانشمندان ما برگرداند!
کشورهای غربی برخلاف ادعایشان در این زمینه‌ها حاضر به همکاری نبودند و حتی تجهیزات فرآیند تست را هم در اختیار ایران نگذاشتند و ایران در حوزه فضایی دچار تحریم نانوشته‌ای بوده است؛ هرچند این تحریم امروز باعث شده ایران در حوزه فناوری پرتاب‌گر نیز به دانش بومی برسد. ماهواره امید دستاورد تحریم هایی است که زمینه ساز خودکفایی و شگفتی سازی دانشمندان ایرانی شده است.
مؤسسه فناوری ماساچوست در این خصوص نوشت: ایران با وجود رویارویی مخالفت جهانی و تحریم‌های متعدد، به این مجمع (کشورهای دارای فناوری ماهواره) منحصربه‌فرد پیوست. وی حرکت ایران را یک شاهکار تکنولوژیکی توصیف کرد.
با اینکه ایران سه سال بعد به فناوری پرتاب ماهواره دست یافت، باز ایتالیایی‌ها از عودت نخستین دستاورد صنعت ماهواره‌ای دانشمندان ایرانی خودداری می‌کردند. اما برخی از مسئولان دولت یازدهم از جمله وزیر ارتباطات، در سال 94 عودت این ماهواره را به رفع تحریم‌ها موکول کرده‌اند. برجام امضا شد. محصولات شرکت‌های مدل و لباس ایتالیایی سرازیر ایران شدند ولی خبری از ماهواره مصباح نشد. از مصباح که هیچ حتی برخی از ماهواره‌های داخلی هم اجازه پرتاب نیافتند
تحریم ماهواره های ایرانی توسط غرب گرایان داخلی
روستا آزاد رئیس سابق دانشگاه صنعتی شریف در یک گفتگوی تلوزیونی، یکی از نمونه‌های آن را شریف ست ذکر کرد که دولتی ها مانع پرتاب آن شدند.
«بعد از همه ملاحظات رفت تا موشک برای پرتاب بسته شد، روی سکو هم رفت و آسوشیدپرس فیلمش را هم گرفت و از بالا عکسش را هم ماهواره گرفت. بعد از اینکه امریکایی‌ها هشدار داد به ایران، بلافاصله بعد از همان فیوز کشیده، الان دو مرتبه به آشیانه برگشته است که خیلی هم خطرناک است. دلم می‌خواست وقتی که جلوی رونمایی ماهواره شریف ست را گرفتند، می‌آمدند گزارش تهیه می‌کردند از اشک و گریه بچه‌ها که می‌ریختند. بچه‌های دکتری ارشد، استاد دانشگاه که چرا نگذاشتند رونمایی شود. همان زمان من این طرف و آن طرف، به ریاست جمهوری مکاتبه کردم. آخر حرف‌شان این بود که این کارها به شما ربطی ندارد.»
بدین ترتیب اگر مصباح در این سال‌ها به ایران می‌آمد، چه بسا امکان استقرار در فضا را نیز پیدا نمی‌کرد ولی دیروز رئیس سازمان فضایی ایرانی به نحوی ختم ماجرا را اعلام کرد و گفت: این ماهواره اگر به ایران هم بیاید به جای فضا در کنج موزه آرام خواهد گرفت. مجتبی سرادقی معاون فناوری سازمان فضایی:
«ماهواره مصباح به دلیل هزینه‌های زیاد بازیابی به موزه فناوری فضایی منتقل می‌شود. این ماهواره قرار بود حدود ده سال پیش به فضا پرتاب شود که تحریم‌های اعمال شده علیه ایران مانع از این عمل شد، هم‌اکنون نیز با گذشت زمان، هزینه‌های بازیابی این ماهواره برای پرتاب به فضا بسیار زیاد است و عملا امکان پرتاب آن به فضا وجود ندارد. یک موزه داریم راه‌اندازی می‌کنیم، یک نمایشگاه راه‌اندازی می‌کنیم که بیشتر جنبه آموزشی داشته باشد، صرفا فقط نمایشی. فکر می‌کنم که مصباح هم می‌تواند در آنجا نگهداری شود.»
بعد از چند بار وعده مسئولان وزارت سازمان فضايي براي بازپس‌گيري ماهواره ايراني مصباح که در ايتاليا مصادره شده بعد از برجام، حالا مسئولان اين سازمان مي گويند اين ماهواره به جاي فضا به موزه مي رود. این در حالیست که مجری طرح مصباح نخستین ماهواره ساخت ایران گفته است؛ فرستادن آن به موزه بحثی انحرافی و غیرتخصصی است و در راستای توسعه فناوری راهبردی و توانمندسازی کشور نیست.
آنطور که تاریخ نشان داد، ماهواره های زیادی در کشور تولید شده بود اما دولت یازدهم اراده ای برای پرتاب آنها به فضا را نداشت. یکبار بخاطر تشر امریکایی‌ها از پرتاب ماهواره شریف ست منصرف شد و با همان تشر، به بهانه عدم ایجاد تنش، پرتاب بقیه ماهواره ها را نیز به تاریخ سپردند تا نکند خاطر امریکایی ها از پیشرفت فضایی کشور نگران گردد. در این دولت متاسفانه پژوهشگاه فضایی کشور با دستور رئیس جمهور تعطیل شد. این حکایت 5سال خون دل خوردن دانشجویان و دانشمندان صنعت فضایی کشور است.
پس از افزایش تحریم ها و بدعهدی های اروپا و آمریکا دولت روحانی که حالا دشمنی های طرف مقابل را بیش از پیش لمس می کند تصمیم گرفته تا با خارج کردن صنعت فضایی کشور از تعلیق نانوشته با دستاوردهای درون زای کشور و جوانان مانوری از اقتدار و امید را آغاز کند و همین باعث شد تا ماهواره پیام بعد از سال ها اجازه ارسال شدن به فضا را داشته باشد. این امر باعث عصبانیت بسیاری از کشورهای غربی و رژیم صهیونیستی شد.
اهمیت فضایی شدن برای ایران وجهان
مزیت فناوری فضایی در ارائه خدمات به بخشهای مختلف کشور کاملا مشهود است به نحوی که علاوه بر استفاده از کاربردهای این فناوری در مدیریت بحران، چالشهای محیط زیست و رخدادها و بلایای طبیعی، فضا و فناوری فضایی در مدیریت سایر بحرانهای بالقوه کشور نیز نقش تاثیرگذاری دارد؛ چرا که هنگام بروز هرکدام از این رخدادها، ماهواره های فضایی می توانند به بهترین شکل ممکن و با کارهایی همچون تهیه تصاویر جامع، ایجاد ارتباطات امن و ...، مدیریت بحرانها را ساده تر کنند. از سوی دیگر فناوری مخابرات فضایی فارغ از رخدادهای سطح زمین می تواند خلاءهای ارتباطی را پر کند و روند کمک رسانی و خدمات دهی به مردم را تسریع بخشد.
از این رو اغلب کشورها همه ساله همزمان با هفته جهانی فضا ۱۲ تا ۱۸ مهرماه (۴ تا ۱۰ اکتبر) دستاوردها و تلاش های انجام شده خود را برای افزایش سهولت زندگی مردم از طریق خدمات قابل ارائه این فناوری، آگاهی رسانی عمومی می کنند.
فرهیختگان در این خصوص نوشته است: دستیابی به فضا آرزوی ملت‌ها بوده و هست؛ بسیاری از کشورها سالگرد پرتاب ماهواره به فضا را جشن ملی می‌گیرند. کشور کره اعلام کرده که جشن 100 سالگی ملی خود را همزمان با فرستادن ربات به فضا جشن می‌گیرد. ایران نیز در سده‌های قبل پیشگام دانش فضایی بود. 1300 سال قبل خوارزمی دقیق‌ترین نقشه زمین را طراحی کرد و پس از او ابوریحان بیرونی، خیام و خواجه نصیرالدین طوسی ادامه‌دهنده این مسیر بودند و ایران در 40 سالگی انقلاب اسلامی به دانش چرخه کامل فناوری فضایی دست یافته است. چرخه‌ای که در دنیا فقط 11 کشور صاحب آن هستند و رتبه اول منطقه و رتبه نهم جهانی را دارد.
اما این همه ماجرا نیست، ماهوار‌‌ها علاوه‌بر آنکه موجب غرور ملی هستند این روزها به‌نوعی کسب‌وکارهای جدید را به انحصار خود درآورده‌اند. تصور عمومی وقتی از ماهواره‌ها صحبت می‌شود، این است که این دستاورد فضایی صرفا کاربردهای نظامی دارد و از سایر کاربردهای آن و حتی کسب‌وکارهای جدیدی که می‌توانند از آن کسب درآمد کنند، بی‌اطلاعند. این روزها بسیاری از مردم بی‌آنکه بدانند از دستاوردهای ماهواره‌ها استفاده می‌کنند.
اقتصاد فضا مبحث جدیدی است که 6.5 برابر اقتصاد جهانی رشد داشته و خود رشد 34 درصدی را تجربه کرده است. یک صنعت متصل به آن صنعت اطلاعات مکانی است. بد نیست بدانید در سال 2017 این اقتصاد 399 میلیارد دلار به صورت مستقیم و 2000 میلیارد دلار به صورت غیرمستقیم سهیم بوده است. تاکسی‌های اینترنتی فقط یکی از کاربردهای این ماهواره است. با داده‌هایی که پیام خواهد داد، می‌شود سطح ذخایر آب، میزان آب به‌دست‌آمده از برف را دانست، ریسک وقوع بلایای طبیعی (که 90 درصد بلایای طبیعی آسمانی هستند) را کاهش داد، چالشهای زیست‌محیطی را حل کرد، میزان آفت‌زدگی محصولات کشاورزی را اندازه‌گیری و حتی حاصلخیزی زمین‌های کشاورزی را اندازه گرفت. ماموریت اول پیام، ماموریت سنجشی است که پدیده‌های زمین را سنجش میکند. ماموریت دوم، S&F یا همان اخذ دیتا و ارسال دیتا است. فرض کنید در بخشی از خطوط لوله‌های گازی حادثه‌ای درحال رخ دادن است، با پیام می‌شود با پایش این داده‌ها از وقوع حوادث جلوگیری کرد. ماموریت سوم پیام، تحقیقاتی است که در ساخت ماهواره‌های بعدی کمک میکند.
م
کد مطلب: 405122
آدرس مطلب: http://www.hamandishi.ir/news/405122/
هم اندیشی
http://www.hamandishi.ir