پایگاه تحلیلی خبری هم اندیشی: دستاوردهای پیاپی را ارتش سوریه و همپیمانانش طی دو ماه اخیر در امتداد نقشه سوریه به دست آوردند به طوری که میتوان گفت مساحت اراضی و مناطقی که ارتش طی 60 روز آزاد کرده معادل مساحتی است که از شش سال پیش تا کنون بر آن مسلط بوده است، مهمترین تحولات میدانی سوریه کدام است؟
نقشه میدانی سوریه در دو ماه پیش(بالا)
توافق مناطق کاهش تنش؛ مقدمهای برای پیروزیهای بزرگ ارتش سوریه
آغاز تحولات در نقشه میدانی سوریه، پس از توافق درباره ایجاد مناطق کاهش تنش در سوریه شامل چهار منطقه«استان ادلب، بخشهای مشخصی از شمال استان حمص،غوطه شرقی و برخی مناطق جنوب سوریه» بود. این توافق در «آستانه» پایتخت قزاقستان در چهارمین روز ماه جاری میلادی(جولای) به دست آمد و بر این مسئله تصریح میکند که روسیه، جمهوری اسلامی ایران و ترکیه کشورهای تضمینکننده ناظر بر آتشبس در مناطق یاد شده هستند.
بسیاری از سوریها گمان میکنند که این توافق دست ارتش سوریه را از ادامه عملیات نظامی بر ضد تروریسم در مناطق متعددی از سوریه میبندد، چرا که بر توقف درگیریها میان ارتش و گروههای مسلح در شمال،مرکز و جنوب سوریه تاکید میکند، اما میدان سوریه در روزهای پس از این توافق عکس این مسئله را نشان داد، زیرا این توافق مقدمهای برای تحقق پیروزیهای بزرگ و کوبنده بود که چرخ این قطار بدون اینکه کسی بتواند آن را متوقف کند، به حرکت خود ادامه داد.
در عمل ارتش سوریه،چندین عملیات نظامی را پس از متمرکز کردن نیروی خود بر مبارزه با داعش در برهه فعلی، در چندین جهت مختلف آغاز کرد که تا عمق صحرا و مرزهای سوریه وعراق امتداد دارد.
دو گام همزمان ارتش سوریه در عمق صحرا
ارتش سوریه دو خط موازی هم را در عمق صحرا آغاز کرد : خط اول، گسترش حلقه سیطره بر مناطق اطراف شهر تدمر در حومه شرقی شهر حمص و پس از آن بود که ارتش سوریه شهر باستانی تدمر را از تروریستهای داعشی برای دومین بار پیاپی آغاز کرد، به همین سبب چارهای جز عملیات نظامی برای دور کردن این خبر به صورت نهایی نبود.
اهداف استراتژیکی که ارتش سوریه در اطراف شهر «تدمر» محقق کرد،آزادسازی میادین نفت و گازی بود که مهمترین پایههای اقتصاد سوریه را تشکیل میدهد، مهمترینِ این میادین،میدان نفتی «آراک» بود که ارتش سوریه در تاریخ 16-6-2017 از اشغال تروریستها آزاد کرد که در 40 کیلومتری شمال شرقی تدمر قرار دارد. یک منبع نظامی سوری پیشتر به تسنیم گفته بود که با آزادسازی میدان آراک،بخش اعظم تاسیسات نفتی و گازی صحرای سوریه از اشغال تروریستها آزاد شد و به آزادسازی منطقه استراتژیک «السخنه» نزدیک شد که گذرگاه ورود به مرزهای دیرالزور از سمت شرق قلمداد میشود.
تامین امنیت خط مواصلاتی دمشق تا مرزهای سوریه و عراق
خط دوم که ارتش سوریه در عمق صحرا فعالیت خود را آغاز کرد، تامین امنیت خط مواصلاتی میان دمشق تا مرزهای سوریه و عراق و رسیدن به گذرگاه مرزی «التنف» بود به طوری که ارتش سوریه و همپیمانان آن با گامهای سریعی از سمت حومه شرقی پایتخت به سمت شرق پیشروی کردند تا آمریکا مستقیما خطر این پیشروی سریع را احساس کند و به همین سبب بارها با جنگندههای خود مواضع ارتش سوریه را در ایست «ظاظا» در حدود 55 کیلومتری گذرگاه التنف هدف قرار داد که به جان باختن شماری از سربازان ارتش سوریه منجر شد. هدف آمریکا از این تجاوزات جلوگیری از پیشروی ارتش و رسیدن آن به مرزهای سوریه و عراق بود.
ارتش سوریه و همپیمانانش اعتنایی به تهدید آمریکا نکردند بلکه به مسیر خود با قدرت ادامه دادند تا اینکه به هدف نهایی خود یعنی مرزها رسیدند و پس از آزادسازی حداقل 20 هزار کیلومتر مربع، با نیروهای عراقی در شمال گذرگاه التنف در تاریخ 10-6-2017 دیدار کردند که با این موفقیت، راه را به روی گروههای مورد حمایت آمریکا بستند و رویاهای آنها را برای رسیدن به شهر دیرالزور برباد دادند، دیرالزور هدف استراتژیکی ارتش سوریه است تا آن را از محاصره تروریستهای داعشی آزاد کند.
دستاورد بزرگ ارتش سوریه با رسیدن به مرزهای مشترک با عراق
رسیدن ارتش سوریه و همپیمانانش به مرزهای مشترک با عراق، هر گونه تاثیرگذاری گروههای مسلح مورد حمایت آمریکا را خنثی کرد، زیرا آنها از هر طرف در محاصره قرار گرفتند و در عین حال این دستاورد نقطه شروعی برای ارتش سوریه بود تا گام بعدیاش را آغاز کند که حرکت به سمت شهر دیرالزور برای شکستن حلقه محاصره آن و آزادسازی از چنگال گروه تروریستی داعش است. ارتش در عمل محدوده کنترل خود را توسعه داد و به سمت شمال حرکت کرد تا به مرزهای اداری استان دیرالزور پس از آزادسازی منطقه «الضلیعات» در تاریخ 24-6-2017 برسد.
در این زمینه «رامز ترجمان» وزیر اطلاع رسانی سوریه به خبرنگار تسنیم در دمشق گفته بود: ارزیابی ما از اقدامات ائتلاف آمریکایی طی این سالها برای ضربه زدن به داعش این است که این ائتلاف نتوانست سبب کاهش یا کند شدن روند توسعه داعش یا از بین بردن قدرت آن شود، در حالی که آنچه محور مقاومت در خلال یک مدت بسیار کم انجام داد و محقق کرد با تمرکز عملیاتش بر هدف قرار دادن تروریستها به طور کلی و به طور خاص تروریستهای داعشی، قدرت داعش در منطقه چه در عراق یا سوریه به قهقرا رفت و به شدت متزلزل شد.
تحول مهم در دیرالزور
دیگر تحول و رخداد منحصر به فرد در صحنه میدانی سوریه توسط جمهوری اسلامی ایران یکی از همپیمانان سوریه در تاریخ 18-6-2017 محقق شد که طی آن با هفت موشک زمین به زمین دوربرد از نوع ذوالفقار از استانهای کرمانشاه و کردستان، مواضع گروه تروریستی داعش را در استان دیرالزور سوریه در هم کوبید که در نتیجه آن شمار زیادی از سرکردگان این گروه به هلاکت رسیدند و انبارهای تسلیحات و مهمات این گروه منهدم شد به طوری که بسیاری از کارشناسان نظامی تاکید کردند که این عملیات قواعد درگیری با دشمن آمریکایی و مزدورانش در منطقه را تغییر داد.
بسام ابوعبدالله معاون وزیر اطلاعرسانی سوریه درباره شلیک موشکهای ایران به مواضع داعش در دیرالزور گفته بود که ایرانیها گفتند این موشکها پیام هشدار نرم بود، اما اقدام بعدی سختتر و صریحتر خواهد بود و هیچ مشکلی در این زمینه وجود ندارد به این معنا که پیام به آمریکا میگوید اگر به دنبال درگیری هستید، ما هیچ مشکلی برای درگیری تا بالاترین سطحی که دوست داری، نداریم.
شمال سوریه
همزمان با عملیات نظامی در منطقه میانی و منطقه جنوبی صحرای سوریه، ارتش سوریه عملیات دیگری را در شمال سوریه و به طور مشخص در حومه شرقی شهر حلب به پیش برد به طوری که در تاریخ 4-6-2017 منطقه استراتژیک «مسکنه» را آزاد کرد که آخرین دژ گروه تروریستی داعش در حومه شرقی حلب قلمداد میشد تا به این ترتیب ارتش سوریه، 1400 کیلومتر مربع را شاهد دهها روستا و شهرک از اشغال گروه داعش آزاد کند و بیش از 1200 تروریست داعشی را به هلاکت برساند.
عملیات ارتش سوریه در شمال سوریه تنها به آزادسازی کامل حومه شرقی حلب محدود نشد،بلکه ارتش پس از آن به همراه همپیمانان و پشتیبانی نیروی هوایی روسیه به پیشروی به سمت شرق ادامه دارد تا وارد حومه جنوبی الرقه شود و در تاریخ 19-6-2017 شهر راهبردی «الرصافه» در 30 کیلومتری شهر الرقه مهمترین دژ و قلعه گروه تروریستی داعش و بیش از 20 روستا و مزرع دیگر را آزاد کند.
موفقیت نیروهای ارتش سوریه در آزادسازی شهر الرصافه، نقطه شروعی برای یک هدف راهبردی بود که اهمیت آن از دستاوردهایی که ارتش طی دو ماه گذشته تا کنون محقق کرده بود،کمتر نیست و آن هدف، تامین امنیت شاهراه حیاتی شهر حلب یعنی جاده «اثریا-خناصر» بود به طوری که ارتش به تنگکردن حلقه محاصره گروه تروریستی داعش در فضای بین شهر الرصافه در جنوب الرقه و منطقه اثریا پرداخت، منطقهای که ارتش در جنوب حلب آزاد کرده بود و به این ترتیب داعشیها در محاصره کامل قرار گرفتند و به همین مجبور شدند از مواضع خود به سمت عمق صحرای سوریه فرار کنند. به این ترتیب مساحت مناطق آزاد شده توسط ارتش سوریه به پنج هزار کیلومتر مربع رسید. ارتش در تاریخ 30-6-2017 تامین امنیت کامل جاده اثریا به خناصر را اعلام کرد، جادهای که در طول بیش از سه سال بارها در معرض حملات خمپارهای، بمب و خودروهای بمبگذاری شده داعشیها قرار داشت.
دمشق
پایتخت سوریه هم شاهد دستاوردهای منحصر به فردی بوده است : موفقیت نیروهای ارتش در آزادسازی محله «القابون» از اشغال گروههای تروریستی جبهه النصره و فیلق الرحمن یکی از این دستاوردها بود که ارتش در یک عملیات ویژه توانست محله القابون را از محله «جوبر» جدا کند و در ادامه نیروهای گارد ریاست جمهوری با همکاری لشکر ماموریتهای ویژه ارتش عرصه را تروریستهای باقیمانده تنگ کردند تا در نهایت آنها تسلیم و محله القابون را تحویل ارتش دهند و خود به شهر ادلب مهمترین مقر تروریستهای تکفیری(غیر از گروه تروریستی داعش) نقل مکان کنند. به این ترتیب ارتش سوریه یکی از مهمترین محلههای شمال شرقی پایتخت را که نقطه شروع حملات موشکی و خمپارهای گروههای تروریستی به دمشق بود، پاکسازی کرد.
پیشبرد روند آشتی همگام با پیروزیهای میدانی ارتش سوریه
همزمان با عملیات نظامی ارتش در مناطق مختلف سوریه، دولت این کشور هم پرونده آشتی و راهکارهای غیرنظامی را در برخی شهرها و شهرکها پیش برده است تا این مناطق از لوث تروریسم بدون درگیری پاکسازی شود و به آغوش دولت برگردد، یکی از مهمترین این راهکارها، روند آشتی در محله «الوعر» در شمال شهر حمص در مرکز سوریه بود به طوری که دولت توانست بیش از 14 هزار فرد مسلح را به همراه اطرافیانشان در 10 مرحله اخراج کند، بخشی از این افراد به شهر ادلب در شمال غربی سوریه و برخی دیگر به شهر جرابلس در شمال شرقی سوریه رفتند، جایی که گروههای موسوم به سپرفرات مورد حمایت ترکیه در آن مسلط هستند تا به این ترتیب محله الوعر به طور کامل از لوث تروریسم و تحرکات مسلحانه پاکسازی شود و حلقه امنیتی اطراف شهر حمص هم گسترش یابد.
با پاکسازی محله الوعر، دهها خانواده سوری که در دوره اشغالگری تروریستها از این محله رانده شده بودند، در حال بازگشت به این محله هستند.
در مجموع باید گفت دستاوردهایی که ارتش سوریه طی دو ماه گذشته در سطح میدانی در گسترده اراضی سوریه به دست آورد،میزان رضایتمندی بالای دولت را در مقابل شکست و سرخوردگی و ناامیدی دشمنان سوریه نشان میدهد، چه گروه تروریستی داعش که به شکل واضحی به قهقرا رفته و صفوف آن از هم فروپاشیده یا گروههای تروریستی دیگری که مورد حمایت آمریکا هستند از همه طرف در محاصره قرار گرفتهاند که هیچ قدرت و اقتداری ندارند . مردم سوریه در انتظار آن هستند که دولت سوریه پیروزیهای بیشتری را به دست ارتش اعلام کند تا خاک این کشور از وجود آخرین تروریست پاکسازی شود، نکتهای که سربازاران ارتش سوریه با اراده بالا بر آن تاکید میکنند.
نقشه میدانی سوریه پس از تحولات دو ماه اخیر