توصيه مطلب

اواخر ۲۰۱۵ میلادی که دیوید کامرون، نخست‌وزیر پیشین بریتانیا خواستار آغاز بمباران مواضع داعش در سوریه بود، تعداد قابل توجهی از نمایندگان مجلس  به ویژه از حزب لیبرال‌ با وی مخالفت کردند. یکی از انتقادات به کامرون این بود که با وجود حمایت‌های مالی از اسلام‌گرایان افراطی، بمباران مواضع آنها به خشونـت‌ها در سوریه پایان نخواهد داد. این مخالفت‌ها موجب شد دفتر اصلی دولت بریتانیا (Home Office) که یکی از مسئولیت‌های آن مدیریت مقابله با تروریسم است، پژوهشی را در زمینه حامیان مالی تروریسم تکفیری آغاز کند.
حالا مدتی است دفتر نخست‌وزیر نسبت به انتشار نتایج پژوهش یادشده تعلل می‌کند و یافته‌های نیوزویک حاکی از آن است که ترزا می قصد دارد مهر «محرمانه» را برای همیشه بر جلد آن نقش بزند. تام اُ کانر تحلیلگر نیوزویک بر این باور است که دلیل این حساسیت، اشاره‌هایی است که در این گزارش به نقش عربستان سعودی در حمایت از گروهای افراطی شده است. این البته اتفاق جدیدی نیست زیرا پیش‌تر نیز ایالات متحده نتایج کمیسیون تحقیق سنا در مورد عوامل یازده سپتامبر را برای مدتها محرمانه نگاه داشت و پس از اعتراض‌های متوالی، بخش‌هایی از آن را با خط‌خوردگی‌های متعدد منتشر کرد. توماس برِیک به عنوان سخنگوی حزب لیبرال در امور خارجی در دوران وزارت کشورِ ترزا می به وی نامه نوشت و نسبت به تعلل در انتشار نتایج پژوهش یادشده، در حالی که انفجارهای تروریستی از سوی اسلام‌گرایان افراطی منجر به مرگ ده‌ها بریتانیایی شده است، اعتراض کرد. او در نامه خود نوشت ریاض با حمایت مالی از «صدها مسجدی که در بریتانیا افکار تندروانه وهابیت را منتشر می‌کنند» در ایجادانگیزه تروریستی میان عاملان حوادث یادشده نقش داشته است.
اکنون دو پرسش در این زمینه مطرح است:
۱- چرا لندن و واشینگتن با وجود تأکیدهای صریح بر تلاش پیگیر برای مقابله با تروریسم در جهان نسبت به نقش ریاض در این زمینه واکنش نشان نمی‌دهند؟
این پرسشی است که کامرون پیش‌تر به آن پاسخ داده است. زمانی که او در برابر پرسش‌های چالش‌گرانه در مورد دلیل همکاری با عربستان سعودی در زمینه حقوق بشر با وجود سابقه بد آن در این زمینه قرار گرفت، حاضر شد در یک جمله خود را خلاص کند: «ما روابط ویژه‌ای با عربستان سعودی داریم و اگر می‌خواهی بدانی چرا، من به تو می‌گویم. دلیلش این است که ما از آنها اطلاعات مهم و امنیتی دریافت می‌کنیم که برای تقویت امنیت خود از آن بهره می‌گیریم.»
به بیان خیلی ساده، بریتانیا و ایالات متحده حاضر شده‌اند به بهای امنیت و جان مردم مسلمان منطقه و به بهای قربانی‌کردن آرمان‌های لیبرال خود، برای افزایش نفوذ خود در خاورمیانه با عربستان سعودی همکاری کنند و جلوی خرابکاری‌های آن در منطقه را نگیرند. بدیهی است اگر خود به دست خود آبروی ریاض را در زمینه حقوق بشر، دموکراسی، حمایت از تروریسم و افراطی‌گری بریزند، عربستان حاضر به افشاگری علیه همسایگان خود به ویژه ایران خواهد شد.
بریتانیا حتی حاضر نشد با وجود نگرانی مقامات و ارگان‌های سازمان ملل از ارتکاب جنایات جنگی در حملات عربستان به یمن، فروش تسلیحات به این کشور را متوقف کند، امری که طبق قوانین بین‌المللی ممنوع است. ۲- چرا لندن و واشینگتن با وجود اطلاع از نقش ریاض در حمایت از اسلام‌گرایان افراطی و لزوم محرمانه‌ماندن آن، باز هم اجازه می‌دهند پژوهش‌های نسبتاً بی‌طرفانه و افشاگرانه در این زمینه صورت گیرد؟
سفرهای مکرر مقامات بریتانیا و آمریکا در یکی دو سال اخیر به ریاض نشان می‌دهد عربستان سعودی حاضر شده همکاری‌های امنیتی خود را با این دو قدرت خارجی افزایش دهد، ضمن اینکه با قراردادهای هنگفت، به حرکت اقتصاد غرب در سربالایی کنونی کمک کند. این رویکرد یک ‌شبه شکل نگرفته است بلکه اهرم‌های مناسبی برای تطمیع و فشار به ریاض ایجاد شده تا بریتانیا و آمریکا بتوانند محصول آن را درو کنند.
یکی از این اهرم‌ها، گزارشات افشاگرانه است. حکومت‌های استبدادی که در جهان کنونی تحت فشار افکار عمومی داخلی و خارجی قرار دارند، نسبت به پرستیژ بین‌المللی خود بسیار حساس‌اند. سیاستمداران بریتانیا و ایالات متحده میان خود نقش پلیس خوب و بد را بازی می‌کنند، به این صورت که یک طرف (مثلاً نمایندگان مجلس) خواستار پژوهش در زمینه حامیان مالی تروریسم به ویژه عربستان سعودی می شوند و طرف دیگر (مثلاً کامرون و می) به ریاض پیغام می‌دهند تنها راه محرمانه‌ماندن این گزارش‌ها همکاری بیشتر میان دو کشور است.
البته این اولین فایده نگارش چنین گزارش‌هایی است. قدرت‌های غربی نشان داده‌اند ابتدا دولت‌هایی مانند ریاض را در اعمال خرابکارانه منطقه‌ای حمایت کرده و از آن سود می‌برند و زمانی که ورق برگشت، نه تنها پشت آنها را خالی می‌کنند، بلکه اطلاعاتی را که در همین همکاری‌ها از دولت یادشده به دست آورده‌اند بهانه‌ای برای حمله منجی‌گونه خود به آن کشور جهت نجات منطقه و جهان از خطر آن قرار می‌دهند. تا آن زمان که ورق برگردد و منافع مالی و و امنیتی عربستان برای دولت‌های غربی کاهش یابد، بعید است اقدام تعیین‌کننده‌ای از سوی آنها برای مبارزه با تروریسم صورت گیرد.
منبع
http://www.newsweek.com/uk-report-terror-saudi-arabia-public-finding-618508