پایگاه تحلیلی خبری هم اندیشی:حملات بی سابقه و تند هاشمی رفسنجانی به شورای نگهبان و تلاش برای تضعیف این نهاد قانونی، موجی از واکنش ها را میان چهرهها و سیاسیون برانگیخت . طیف واکنش ها به این سخنان تند هاشمی از چارچوب های معمول سیاسی و خط کشی های جناحی مرسوم در کشور نیز فراتر رفت.
هاشمی رفسنجانی روز ۱۲ بهمن در مراسم گرامیداشت سی و هفتمین سالگرد ورود امام(ره) به کشور که در فرودگاه امام برگزار شد از رد صلاحیت برخی افراد شدیدا انتقاد کرد و با حمله به شورای نگهبان تلاش کرد مشروعیت این نهاد قانونی را زیر سوال ببرد و گفت :«عدهای صلاحیت شخصیتی که جدش امام است را قبول نمیکنند، باید از آنها پرسید پس شماها خودتان صلاحیت خودتان را از کجا آوردهاید؟ چه کسی به شما صلاحیت داده است، چه کسی به شما اجازه قضاوت داده است، چه کسی به شما اختیارات، اسلحه، تریبون، تریبون نماز جمعه و صدا و سیما داده است؟ اگر امام نبود، اگر آن نهضت نبود، اگر آن اراده مردمی نبود شماها هم نبودید؛ به بیت امام بد کردید و زمانی که باید در این دوران به بیت امام تبریک میگفتید تبریک بدی گفتید خداوند از سر تقصیرتان بگذرد و باید عذرخواهی کنید.» این هتاکی بیسابقه هاشمی واکنش های بسیاری را برانگیخت. از اصلاحطلبان و فتنهگرانی که این حرفها را هزینهسازی بیهوده برای جریان خود میدانستند تا علمائی که این سخنان را زیرسوال بردن راه امام معرفی کردند.
قبیله گرایی
یکی از اولین واکنش ها به سخنان هاشمی را عباس عبدی نشان داد. عبدی با انتقاد از رد صلاحیت سید حسن خمینی ، به شدت به هاشمی حمله کرد و این دفاع او را را ناشی از منطق قبیلگی دانست: « دفاع از این ادعا هیج ربطی به انتساب به ریشه خانوادگی ایشان و یا بدهی به امام و خانواده امام ندارد، و این استدلال نه تنها ضعیف و بی ربط؛ بلکه نادرست نیز است، و خواسته و ناخواسته در جهت موجه جلوه دادن رد صلاحیت ایشان است و جز به تنش سیاسی کمک نمی کند. این منطق قبیلگی و خلاف آرمانهای شناخته شده است. به نظر میرسد که آقای هاشمی در موارد دیگر هم با همین منطق انتساب خانوادگی و یا بدهکار و طلبکاربودن، از افراد دفاع یا به آنها حمله می کنند.»
عبدی ترجیح هاشمی را در رد صلاحیت حسن خمینی می داند و «عدم انتقاد اصلاح طلبان از سخنان هاشمی» و «پیروی چشمبسته از او» را خطا محسوب می کند: «به نظرم عدم تایید و حضور حسن آقا در انتخابات را ترجیح می دهند، و یا میخواهند اگر احتمالا ایشان تایید شدند آن را به حساب حرفهای خود بگذارند و دیگران را مدیون خویش بدانند... اصلاح طلبان نباید در برابر این گونه سخنان سکوت کنند و یا بدتر این که به استقبال آن بروند. سخنانی که هیچ ربطی به منطق اصلاح طلبانه ندارد و مشروع کننده منطق طرف های مقابل است. متاسفانه پیروی چشم بسته و شاید از روی ناچاری اصلاح طلبان از برنامههای آقای هاشمی نتیجه وضعیتی است که برای خود ایجاد کرده اند و برای آینده کشور و جریان اصلاحات خطرناک است.»
مر قانون
یکی دیگر از محورهای اصلی انتقادات به سخنان هاشمی رفسنجانی ، دفاع از قانون و ساحت شورای نگهبان و انتقاد از بیاعتنایی هاشمی به آن بود.
حسین شریعتمداری نوشت :«اخبار موثقی در دست است و برخی از مدعیان اصلاحات نزدیک به جناب هاشمی نیز بر آن مهر تائید زدهاند که فرزند محترم یادگار امام(ره) قصد نامزدی برای مجلس خبرگان را نداشتهاند و ثبتنام ایشان با اصرار فراوان جناب رفسنجانی صورت پذیرفته بود. آقای سیدحسن خمینی برای شرکت در آزمون خبرگان نیز آماده بود ولی برخی از خبرها حاکی از آن است که جناب هاشمیرفسنجانی مانع حضور ایشان در آزمون شده بود که خبر دوم یعنی ممانعت آقای هاشمی از شرکت آقای سیدحسن خمینی در آزمون اگر هم صحت نداشته باشد - که دارد - تغییری در صورت مسئله نمیدهد و میتوان حدس زد - و طبیعی نیز هست - که نوه محترم حضرت امام(ره) آقای رفسنجانی را در ماجرای ترغیب ایشان به ثبتنام برای خبرگان و در نتیجه عدم احراز صلاحیت به دلیل عدم حضور در آزمون، مقصر تلقی کرده و از جناب هاشمی تکدر خاطر داشته باشد. از این روی میتوان نتیجه گرفت که آقای هاشمی رفسنجانی به خاطر پروژهای که در این ماجرا طراحی کرده بود، خود را به بیت شریف حضرت امام(ره) بدهکار! بداند که صد البته بدهکار نیز هست. با این حساب، اظهارات دیروز آقای هاشمی رفسنجانی، تغییر جایگاه طلبکار و بدهکار است و ایشان به جای آن که خود را بدهکار بیت شریف امام راحل(ره) بداند و از بیت معظمله پوزش بخواهد، شورای نگهبان را بدهکار بیت حضرت امام معرفی کرده است و حال آن که شورای محترم نگهبان دقیقا مطابق قانون و نظر مبارک و بارها اعلام شده حضرت امام(ره) عمل کرده و از این جهت نه فقط بدهکار بیت معظمله نیست بلکه به دلیل اجرای قانون و پیروی از رهنمودهای صریح حضرت امام(ره) میتواند و باید مورد تقدیر بیت شریف امام راحل(ره) نیز باشد چرا که اتهام ناخشنودی بیت حضرت امام(ره) از حرکت شورای نگهبان در مسیر تعریف شده آن حضرت، اهانت به بیت محترم حضرت امام(ره) است و اکنون باید از جناب هاشمی رفسنجانی پرسید، شما به بیت امام(ره) بدهکارید یا شورای نگهبان؟!»
مصطفی کواکبیان دبیرکل حزب مردمسالاری نیز در مراسم رونمایی از پایگاه اطلاعرسانی اصلاحطلبان در دفاع از مر قانون و عملکرد شورای نگهبان به صحبت پرداخت و گفت :« همه کسانی که در دوران امام راحل و بعد از آن مسئولیت گرفتند، حتما وامدار و بدهکار امام هستند.: در عین حال ما معتقد نیستیم که در مباحث قانونی و نظاماتی که در کشور باید انجام شود، به دلیل اینکه مسئولانی بدهکار نظام هستند، نادیده گرفته شود و همه چیز باید براساس مُر قانون پیش رود.»
حجتالاسلام والمسلمین ذوالنور مشاور نماینده ولی فقیه در سپاه شامگاه دوشنبه در جمع نمازگزاران مسجد قدس شهر قم در سخنانی اظهار داشت: « اگر نظام اسلامی رافت را کنار بگذارد باید اینها به کنار آقازادگانشان در اوین منتقل شوند؛ آنهایی که آقازادههایشان برای ۵ میلیون دلار در ماجرای کرسنت ۵۷ میلیارد دلار به مملکت ضربه زدند، چرا وقتی با آنها برخورد میشود میسوزند و چرا جنجال در کشور ایجاد میکنند و نهادهای قانونی را مورد هجمه قرار میدهند، آیا اینها به امام میخواهند خدمت کنند؟ چرا باید آرمانهای امام را زیر پا بگذاریم؟»
آیت الله یزدی نیز به هتاکی های گستاخانه ی هاشمی رفسنجانی واکنش نشان داد و با نفی سیاسی کاری در مجلس خبرگان گفت :« مجلس خبرگان رهبری جای جناحبازی و سیاسیکاری و جوانگرایی و همچنین جای پیران از کارافتاده که نمیتوانند کاری انجام دهند نیست بلکه مجلسی مرکب از فقهای جامع است.»
دکترسلیمانی نماینده مردم تهران در مجلس و وزیر ارتباطات دولت نهم نیز سخنان هاشمی را «خلاف عقل و منطق و اخلاق» دانست و گفت: به هیچ وجه نمیتوان استدلال کرد که چون فلانی فرزند فلانی است، باید تایید شود. این استدلال از بیخ و بن چوبین است و قابل قبول نیست. این نوع برخورد کردن با مسائل اصلی و کلی کشور واقعا جای نگرانی دارد. درواقع فردی مثل هاشمی که از بعد از انقلاب در نظام مسئولیت داشته، اگر اینقدر سطحی با امر صلاحیتها برخورد کند، نشان از یک رفتار سطحی و ابتدایی دارد.
عضو کمیسیون صنایع مجلس همچنین ادامه داد: آقای هاشمی با هر هدفی که این موضوع را مطرح کرده باشد، بعید است از این موضوع نفعی ببرد و اینگونه موضعگیریها به شخصیت هاشمی لطمه شدید وارد میکند چراکه اینجا عربستان نیست؛ اینجا ایران اسلامی است و معیارها و اصول انقلابی و اسلامی و گفتمان امام و وصیتنامه ایشان، نقشه راه نظام و انقلاب است.
آیتالله صدیقی نیز گفت: این حرف های ایشان بوی شلوغی می دهد و فتنه را تداعی میکند که گویا ایشان نقشه هایی برای انتخابات دارد.
پوپولیست!
یکی دیگر از جالب ترین واکنش ها را ابطحی -معاون پارلمانی و حقوقی رئیس دولت اصلاحات- نشان داد. او با پوپولیستی خواندن رفتار های هاشمی و ابراز تعجب از آن، این سخنان را موجب فشار بر رد صلاحیت شدگان دانست :« انتقاد تند آقاي هاشمي رفسنجاني از شوراي نگهبان را در اين روزها اصلا نمي فهمم. درست در اوج رايزني ها و گفتگوها و نياز به همدلي براي ساخت آينده اي بهتر و علاقه بسياري به حضور حسن اقاي خميني و ديگران در خبرگان و مجلس، اين هجوم تند و بي مقدمه تنها مي تواند به زيان رد صلاحيت شدگان باشد. اين چيزي نيست كه اقاي هاشمي سياستمدار نداند. البته اين رفتار در چارچوب پوپوليستي جواب مي دهد كه اراي شخصيت هاي محبوبي مثل حسن اقا را به سبد راي اقاي هاشمي سوق دهد.»
اما پیروی چشمبسته فتنهگران از هاشمی که عبدی به آن اشاره کرده بود دامن ابطح ی را گرفت، تا جاییکه فحاشی حامیان فتنه و دوستداران هاشمی، ابطحی را مجبور به ابراز تاسف کرد. او کمی بعد در واکنش به توهینها به خاطر نقد هاشمی نوشت: « گاهی پستی توی اینستا از اقای خاتمی و یا اصلاحات میگذاشتم، خیلی فحش های بدی می نوشتند، با خودم میگفتم اینها طعم اصلاحات را که باید مودب بود و به نظر دیگران احترام گذاشت، نچشیده اند. .
رئیس دفتر رئیس جمهور در دولت اصلاحات افزود: پس از نقد اخیرم از اقای هاشمی که همچنان به آن باور دارم، فحاشی ها و اهانت های عجیب و غریب و فراوانی در صفحه اینستاگرامم نوشتند. این بار متاسف تر شدم، نه به خاطر اهانت به خودم، به خاطر این که خیلی از این ها تصور می کنند اصلاح طلب هستند؛ این یعنی مبانی اصلاحات در حال فراموشی است.»
آرامش را بر هم نزنید
آیتالله ممدوحی نماینده مردم کرمانشاه در مجلس خبرگان رهبری یکی دیگر از چهرههایی بود که توهینهای هاشمی واکنش نشان داد: این نوع حرف زدن آقای هاشمی نه بهصلاح خود اوست و نه بهصلاح کشور است و متأسفانه در شرایطی که کشور نیاز به آرامش دارد ما چنین سخنانی را میشنویم.
آیتالله ممدوحی که رسانههای زنجیرهای در ماجرای تلاش سیدحسن خمینی برای دورزدن آزمون اجتهاد شوراینگهبان کوشیده بودند ایشان را ندافع حسن خمینی معرفی کنند درباره «اشبهالناس خواندن حسن خمینی به امام» توسط هاشمی نیز گفت: «این که فردی نوه حضرت امام(ره) باشد دلیل بر آن نیست که شبیه جدش باشد بلکه معیار و ملاک، نوع عملکرد و رفتار افراد است و امیدواریم آقای هاشمی با سخنان خود باعث ایجاد فتنه جدیدی در کشور نشوند و بدانند که مردم در مقابل فتنهگریها خواهند ایستاد.»
محسن رضایی نیز سخنان هاشمی را سرچشمه ی ایجاد فتنه دانست و گفت :« ایجاد هرگونه التهاب و تنش در آستانه انتخابات میتواند موجبات برهم خوردن آرامش در جامعه را فراهم کند
وی با بیان اینکه در آستانه انتخابات پیش رو باید آرامش جامعه حفظ شود، عنوان کرد: در برهه کنونی باید از بروز هر گونه رفتار غیرعقلانی جلوگیری شود. رضایی با بیان اینکه نباید حادثه تلخ فتنه ۸۸ از یاد کسی برود،گفت: نباید فراموش کنیم که با همین التهابات بود که در آن مقطع آرامش جامعه بر هم خورد .
دم از امام میزنید و این گونه اهانت میکنید؟
آیت الله علم الهدی در بخشی از خطبههای نمازجمعه دیروز مشهد به هتاکی هاشمی علیه شورای نگهبان پاسخ داد. به گزار ش رجانیوز آیت الله علم الهدی با اشاره به اینکه امام فرمودند اهانت به شورای نگهبان برای اسلام و انقلاب خطر است گفت: مبنای فرمایش امام که فرمودند خطر است تجربه انقلاب مشروطه بود. یعنی همان خطر این انقلاب را تهدید میکند.
امام جمعه مشهد مقدس همچنین با اشاره به سخن هاشمی درباره شورای نگهبان گفت: می گویند فقهای شورای نگهبان صلاحیت خود را از کجا آوردهاند؟ آیت الله جنتی و یزدی حکم از شخص امام و بقیه از رهبری دارند. صلاحیتی که از امام رسیده را باید زیر سوال برد؟ دم از امام میزنید و این گونه اهانت میکنید؟ این دو نفر حداقل حکم از خود امام داشتند و این قابل خدشه نیست. نعوذ بالله مگر امام اهل داد و ستد بود؟ توهین و اهانت در این حد؟ دشمن میبیند عجب جادهای باز شده است و سد نفوذ به واسطه به وابستگان نظام شکسته شده است.
مروری بر کارنامه اظهارات ماههای اخیر هاشمی به خوبی نشان میدهد «جنجالسازی و تنش آفرینی» بخش مهمی از اهداف این سخنان است. هرچند اصلیترین هدف همان مسالهای بود که مورد اشاره و هشدار رهبرانقلاب –یعنی تحریف امام و ارزشهای انقلاب- قرار گرفت؛ اما هاشمی میکوشد با بیانِ ساختارشکنانه و گاهی غیرمودبانهاش هرچندوقت یکبار به خیال خود سنگر جدیدی را فتح کند. حیات سیاسی این روزهای هاشمی در «تخریب و تحریف» است؛ تخریبِ جریان مومن و ارزشی و تحریف اصول انقلاب و امام.
گاهی برای فرار از پاسخگویی درباره اختلاف نگاهش با امام در دفاع مقدس به دروغ از ماجرای اعدام رحیمصفوی میگوید، گاهی به یاد میآوردکه امام موافق حذف مرگ بر آمریکا بود، گاهی خود را بهشتی و منتقدانش را ادامه دشمنان بهشتی میخواند. گاهی جریان حزباللهی و مومن را افراطی و تندرو و کلهشق مینامد و گاهی با تعبیر «حقالناس» رهبری به جنگ حقالناس میرود. حالا نیز با تابلوی «بیتامام» بر سر «خطامام» و شوراینگهبان میکوبد. در برابر این خط هاشمی، تنها «تبیین اصول» و «بازخوانی تاریخ» است که میتواند این پروژه را متوقف کند.
د